Stille tocht en Herdenking
Jaarlijks wordt er op 4 mei een Stille Tocht gehouden. Deze tocht begint om 19.30 uur. Vertrekpunt: Westerdijk, bij het eerste handje. Route: Westerdijk- Verlengde Nieuwsteeg Achterom Gelderse Steeg – Grote Noord Rode Steen Kerkstraat en Kerkplein.
In 2011 zijn er video/opnamen gemaakt van deze Stille Tocht. U kunt deze Video-opname 2011 hier downloaden en/of bekijken als uw computer daarvoor geschikt is. Dank aan het VideoArchief Hoorn voor het ter beschikking stellen van de beelden.
Ook in 2018 werd de tocht begeleid door een trommelaar die met de wijkagent voorop liep en het looptempo aangaf. Direct daarachter liep de burgemeester en daarachter leerlingen van de basisscholen in Hoorn die bloemen meedragen. Bij elk “handje” werd even stilgestaan en een boeketje neergelegd.
Een groot aantal inwoners van Hoorn volgden. Dit jaar plm. 1000 mensen. Ook zij leggen bloemen neer. De stoet komt altijd tegen 20.00 uur bij de Grote Kerk aan waar de klok luidt. Na de acht klokslagen werd de Taptoe gespeeld door Rien de Vroome, trompettist van de Hoornse Harmonie. Daarna was de 2 minuten stilte. Vervolgens werd het Wilhelmus gespeeld en gezongen.
Daarna sprak Joost Schrickx, inwoner van Hoorn. Hij maakte vorig jaar een documentaire over zijn vader die getuige was van de executie bij de Grote Kerk. Een leerling van de Roald Dahlschool las een gedicht voor.
Pas daarna volgde de kranslegging.
Aanleiding route Stille Tocht
Ieder jaar op 4 mei vindt in heel Nederland de Nationale dodenherdenking plaats. Ook in Hoorn staat om acht uur ’s avonds de tijd even stil en gedenken wij de doden bij het monument voor de Grote Kerk op het Kerkplein.
Voordat de herdenking plaats vindt lopen veel mensen mee in de jaarlijkse Stille Tocht van de Westerdijk door de stad naar het Kerkplein. Veel Hoornse mensen zijn vertrouwd met het bestaan van de tocht maar niet altijd is de tragische betekenis achter deze route bekend.
Op de plaats waar de Stille Tocht namelijk eindigt, werden op 4 jan. 1945, als vergelding op het neerschieten van de Nederlandse S.S.- Rottenführer George Herlee (op 30 dec. 1944), vijf onschuldige Nederlandse burgers gefusilleerd. De vijf werden die bewuste ochtend in een vrachtwagen vanuit het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam overgebracht naar Hoorn, om vervolgens op het Kerkplein te worden doodgeschoten.
George Herlee werd al geruime tijd door het regionale verzet gezocht. Herlee was één van de beruchtste jagers op onderduikers en illegalen in de Kop van Noord Holland. Vele slachtoffers had hij al opgespoord. De meeste hiervan kwamen terecht in gevangenissen als het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam. Daar werd men gefolterd en vernederd om maar een bekentenis los te krijgen. Overleefde iemand deze martelpraktijken dan werd men daarna veelal geëxecuteerd in de duinen bij Bloemendaal aan Zee of op de Waalsdorpervlakte.
George Herlee werd op 30 dec. 1944 door het verzet in de toenmalige kapperszaak aan de Nieuwstraat doodgeschoten. Als vergelding daarop lieten de Duitsers vijf gevangenen uit de Weteringschans naar Hoorn overbrengen. Die vijf onschuldigen kwamen met de vrachtauto via de Westerdijk, het Achterom, de Geldersesteeg, het Grote Noord en de Rode Steen Hoorn binnen, en werden vervolgens op het Kerkplein, staande tegen de muur van de Grote Kerk, geëxecuteerd. In de muur van deze kerk is het Monument geplaatst, hetgeen is onthuld in 1947 door de echtgenote en dochter van een der gefusilleerden. Hier stierven:
| Naam: | Stad: | Periode: | |
|---|---|---|---|
| Johan Versfelt | Den Haag | 29 mei 1886 – 04 januari 1945 (58) | |
| Gerardus jonker | Amsterdam | 16 oktober 1903 – 04 januari 1945 (41) | |
| Jacob Wilhelm Jansen | Amsterdam | 15 december 1910 – 04 januari 1945 (34) | |
| Hendrikus Marinus Imming | Amsterdam | 19 juli 1917 – 04 januari 1945 (27) | |
| Johan Theodoor J. Janssen | Bandoeng N.I. | 21 maart 1921 – 04 januari 1945 (23) |
Deze route werd na de oorlog dan ook de route van de jaarlijkse Stille Tocht.
Om meer bekendheid te geven aan het hoe en waarom van deze Stille Tocht, is de route gemarkeerd met de vier beelden (handen) van de verzetsvrouwe Truus Menger-Oversteegen.